1152 lines
60 KiB
Markdown
1152 lines
60 KiB
Markdown
|
# Alles is altijd al van Ons: beginselprogramma voor een intersectionele en dekoloniale politiek
|
|||
|
|
|||
|
**Willem Schinkel<br/>Gloria Wekker**
|
|||
|
|
|||
|
**juli 2022**
|
|||
|
|
|||
|
## BIJ1: verbinding in een verdeelde wereld
|
|||
|
|
|||
|
<q>
|
|||
|
BIJ1 is een politieke partij uit noodzaak.
|
|||
|
Dat betekent dat we geen enkele vermeende politieke noodzakelijkheid accepteren:
|
|||
|
niet de noodzakelijkheid van grenzen of geweld, niet die van geld of groei,
|
|||
|
en niet die van economie of efficiëntie.
|
|||
|
</q>
|
|||
|
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
BIJ1 is een politieke partij uit noodzaak.
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
Want doorgaan op de huidige weg is geen optie.
|
|||
|
De aarde wordt uitgeput, mensen worden verdeeld,
|
|||
|
het verschil tussen rijk en arm groeit,
|
|||
|
en geld en geweld heersen.
|
|||
|
Een andere wereld is noodzakelijk.
|
|||
|
|
|||
|
BIJ1 strijdt voor die andere wereld.
|
|||
|
Een wereld van radicale gelijkwaardigheid en economische rechtvaardigheid.
|
|||
|
Een wereld waarin we niet langer door racisme, seksisme, validisme,
|
|||
|
kolonialisme, imperialisme en kapitalisme verdeeld worden.
|
|||
|
Een wereld die niet onbewoonbaar gemaakt wordt door de
|
|||
|
kapitalistische geldzucht van een kleine klasse van grootverdieners.
|
|||
|
|
|||
|
Streven naar een andere wereld betekent niet slechts het verbeteren van de bestaande.
|
|||
|
BIJ1 bedrijft geen politiek om procentjes koopkracht te sprokkelen,
|
|||
|
om bestaande instituties een stukje efficiënter te maken,
|
|||
|
of om te scoren in de media door vliegen af te vangen bij andere politieke partijen.
|
|||
|
Het gaat ons niet om het verbeteren van het bestaande,
|
|||
|
<emph>maar om het verbeelden van het mogelijke.</emph>
|
|||
|
|
|||
|
Dat BIJ1 politiek bedrijft uit noodzaak betekent dat we
|
|||
|
geen enkele vermeende politieke noodzakelijkheid accepteren:
|
|||
|
niet de noodzakelijkheid van grenzen of geweld,
|
|||
|
niet die van geld of groei, en niet die van economie of efficiëntie.
|
|||
|
|
|||
|
De wereld die we nastreven bestaat ook niet uit instituties
|
|||
|
die nu vaak als noodzakelijk gezien worden.
|
|||
|
In het bijzonder jegens geweldsinstanties als politie,
|
|||
|
gevangenis en leger voeren we een abolitionistische politiek.
|
|||
|
We weten dat straffen leidt tot misdaad,
|
|||
|
en dat transformatieve rechtvaardigheid tot verzoening kan leiden.
|
|||
|
We weten dat voorbereidingen voor oorlog
|
|||
|
(investeringen in legers en een expansieve NAVO)
|
|||
|
de oorzaak van oorlog zijn.
|
|||
|
Een abolitionistische politiek is dus niet slechts een politiek van afschaffing,
|
|||
|
maar van de vervanging van structuren en praktijken
|
|||
|
die op straffen en geweld gebaseerd zijn
|
|||
|
door structuren en praktijken die op verzoening en geweldloos samenleven gericht zijn.
|
|||
|
|
|||
|
In weerwil van wat de meeste politieke partijen beweren,
|
|||
|
is die andere wereld mogelijk.
|
|||
|
Er zijn alternatieven.
|
|||
|
Wij belichamen die, en we werken met zo veel mogelijk mensen en organisaties die,
|
|||
|
elk op hun eigen manier,
|
|||
|
strijden voor radicale gelijkwaardigheid en economische rechtvaardigheid.
|
|||
|
BIJ1 is een platform voor <emph>het experimenteren met meer liefdevolle manieren om te leven.</emph>
|
|||
|
Een motor voor verbinding in het licht van de manieren waarop wij verdeeld worden.
|
|||
|
|
|||
|
### Racisme
|
|||
|
|
|||
|
Racisme, alledaags, institutioneel en structureel, verdeelt ons.
|
|||
|
De praktijk van witte suprematie verdeelt levenskansen langs raciale lijnen.
|
|||
|
Witheid is een machtsvorm die opereert op basis van discriminatie
|
|||
|
en het bevoordelen van een witte middelmaat in alle maatschappelijke sectoren,
|
|||
|
maar bovenal is het een machtsvorm die het leven van witte mensen in de praktijk
|
|||
|
meer de moeite waard vindt om te beschermen dan het leven van mensen van kleur.
|
|||
|
Daarmee beperkt en verdeelt het ook witte mensen,
|
|||
|
omdat het ze reduceert tot participatie in geweld,
|
|||
|
en ze ervan weerhoudt om solidair te zijn in een strijd tegen macht en geweld.
|
|||
|
|
|||
|
### Seksisme
|
|||
|
|
|||
|
Seksisme, patriarchaat en heteronormativiteit verdelen ons.
|
|||
|
Masculiniteit is een machtsvorm die discrimineert en mannelijke middelmaat beloont,
|
|||
|
maar bovenal is het een gewelddadige manier om in de wereld te zijn.
|
|||
|
Het langs lijnen van gender en heteronormativiteit besturen van mensen
|
|||
|
staat solidariteit in de weg en doet dat ten koste van de levens
|
|||
|
van vrouwen, van queer levens, van het leven van transpersonen,
|
|||
|
van al het leven dat tegenover mannelijk leven staat
|
|||
|
en vooral van al het leven dat zich onttrekt aan de dominante man/vrouw dichotomie.
|
|||
|
|
|||
|
### Validisme
|
|||
|
|
|||
|
Validisme verdeelt ons.
|
|||
|
Discriminatie van mensen met een fysieke beperking of van neurodiverse mensen
|
|||
|
is onderdeel van een machtsvorm die van gezondheid,
|
|||
|
van specifieke lichamen en van bepaalde vormen van leven een norm maakt,
|
|||
|
en die het leven naar die norm gaat vormgeven.
|
|||
|
Dat is een praktijk die levensgevaarlijk is.
|
|||
|
Het systeem is zo ingericht dat mensen met een beperking
|
|||
|
afhankelijk worden gemaakt van anderen
|
|||
|
en daarmee al bij de start van hun leven achter staan.
|
|||
|
Mensen met een beperking moeten in staat worden gesteld
|
|||
|
om hun leven in te richten en te leiden zoals zij dat willen.
|
|||
|
Hiervoor is er ook een ander perspectief nodig op gezondheid.
|
|||
|
Niet als iets om te bestraffen, maar als onderdeel van het leven.
|
|||
|
In een samenleving waarin wij de verschillen tussen mensen vieren,
|
|||
|
nemen wij de stem van mensen die validisme ervaren serieus.
|
|||
|
En we bestrijden validisme zoals we racisme, seksisme en transfobie bestrijden.
|
|||
|
Het is in ons aller belang om niet langs zulke lijnen verdeeld te worden.
|
|||
|
|
|||
|
### Kolonialisme
|
|||
|
|
|||
|
Kolonialisme verdeelt ons.
|
|||
|
Het blijft verschillen in levenskansen reproduceren
|
|||
|
die gebaseerd zijn op Westerse verovering.
|
|||
|
BIJ1 bedrijft politiek vanuit de erkenning
|
|||
|
dat Nederland de facto een <emph>koloniale staat</emph> is.
|
|||
|
De ongelijkheden die kolonialisme mogelijk maakten,
|
|||
|
zijn niet ontmanteld na de formele onafhankelijkheid van de voormalige koloniën,
|
|||
|
maar zijn nog steeds in volle glorie aanwezig.
|
|||
|
Het recht maakt het zelfs mogelijk dat Nederlandse burgers van kleur
|
|||
|
aan de grens gewantrouwd en extra gecontroleerd worden.
|
|||
|
Verovering is bovendien een mind set,
|
|||
|
een manier om de relatie met de ander en de aarde vorm te geven via geweld.
|
|||
|
Mondiale opwarming is niet zonder de blijvende
|
|||
|
werking en reproductie van koloniale scheidslijnen te begrijpen,
|
|||
|
en zonder dekolonisering van productie in industrie en landbouw
|
|||
|
is die opwarming geen halt toe te roepen.
|
|||
|
|
|||
|
### Kapitalisme
|
|||
|
|
|||
|
Kapitalisme, het feit dat land en lichamen
|
|||
|
in dienst staan van de accumulatie van kapitaal onder enkelen, verdeelt ons.
|
|||
|
Het doet ons met elkaar concurreren om kunstmatig schaars gemaakte goederen en diensten.
|
|||
|
En het brengt ons in oorlog met de aarde,
|
|||
|
die als gratis hulpbron beschouwd wordt maar als gevolg daarvan opwarmt.
|
|||
|
Daardoor worden we nog sterker tegen elkaar opgezet,
|
|||
|
omdat velen er vooralsnog voor kiezen te houden wat ze denken te hebben,
|
|||
|
en dus hun lot verbinden aan het voortbestaan van catastrofes op aarde.
|
|||
|
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
Alles wat ons verdeelt is aan ons opgelegd.
|
|||
|
Alles wat ons verbindt heeft een nieuwe politiek nodig
|
|||
|
om het samenleven vrij te kunnen vormgeven,
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
vrij van de verdeel- en heersstrategieën die aan ons opgelegd worden
|
|||
|
in het raciaal en patriarchaal kapitalisme.
|
|||
|
|
|||
|
Cruciaal voor ons zijn de verbindingen tussen racisme,
|
|||
|
seksisme, validisme en kapitalisme.
|
|||
|
Onze politiek bestaat altijd uit een analyse van wat ons verdeelt
|
|||
|
en uit voorstellen voor hoe we ons verbinden.
|
|||
|
Onze politiek is een politiek van verbinding tussen mensen,
|
|||
|
en tussen mensen en de aarde.
|
|||
|
En daarom van een concrete verbinding tussen thema's.
|
|||
|
|
|||
|
Die verbinding lukt alleen zo lang we de strijd van de één
|
|||
|
niet zien als belangrijker en urgenter dan,
|
|||
|
of juist als obstakel voor, die van de ander.
|
|||
|
Het in een hiërarchie plaatsen van de thema's
|
|||
|
en de assen van macht waarop we strijden verdeelt ons.
|
|||
|
Hiërarchieën zijn instrumenten van de machthebbers,
|
|||
|
en "het gereedschap van de meester zal het huis van de meester nooit afbreken" (Audre Lorde).
|
|||
|
Hiërarchieën worden de wereld ingebracht door alles waar wij tegen strijden,
|
|||
|
door een heteropatriarchaal en raciaal kapitalisme
|
|||
|
dat staatsmacht op autoritaire manieren aanwendt
|
|||
|
om zichzelf in stand te houden
|
|||
|
ten koste van een waardig leven voor alle anderen.
|
|||
|
Wij strijden tégen hiërarchie, en ook
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
een hiërarchie in onze prioriteiten heeft geen functie binnen BIJ1.
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
Daarbij vinden we een vraag als:
|
|||
|
"wie wordt er méér onderdrukt: homo's of zwarte mensen?"
|
|||
|
principieel misleidend en verkeerd.
|
|||
|
De indruk wordt gewekt alsof alle homo's wit zijn
|
|||
|
en alsof er onder zwarte mensen geen homo's zijn.
|
|||
|
De bron van de manieren waarop wij verdeeld worden blijft daarmee buiten schot.
|
|||
|
Racisme en homofobie zijn geen toevallig parallel bestaande verschijnselen.
|
|||
|
Ze komen voort uit de manier waarop een moderniteit
|
|||
|
die door kolonialisme en patriarchaal en raciaal kapitalisme is vormgegeven
|
|||
|
mensen naar normen modelleert, of ze uitstoot.
|
|||
|
Strijd over wie het meest uitgestoten wordt,
|
|||
|
draagt bij aan de manieren waarop we verdeeld en uitgestoten worden.
|
|||
|
|
|||
|
Anderzijds gaan we er niet vanuit dat iedereen in een gelijke uitgangspositie zit.
|
|||
|
Vormen van privilege, die een afspiegeling zijn van onze verschillende manieren
|
|||
|
om binnen de bestaande machtsstructuren te participeren, verdelen ons.
|
|||
|
Verbinding tussen mensen met een verschillende participatie in macht
|
|||
|
moet vanuit de gesitueerdheid van mensen vertrekken,
|
|||
|
en moet de verschillende manieren waarop verschillende mensen onderdrukt worden onderkennen.
|
|||
|
Die onderkenning bevat kennis en strategische aanknopingspunten.
|
|||
|
Alleen wanneer we open en specifiek zijn over de manieren waarop we verdeeld worden,
|
|||
|
kunnen we werken aan een wereld waarin we verbonden zijn.
|
|||
|
|
|||
|
Dat klasse, ras, gender en gezondheid voor BIJ1 samenhangen,
|
|||
|
is omdat <emph>leven verwevenheid</emph> is.
|
|||
|
De bestaande orde is gericht op vernietiging van die verwevenheid,
|
|||
|
maar wij denken – en we weten uit ervaring –
|
|||
|
dat de kracht van verbinding groter is dan de macht van de verdeling.
|
|||
|
|
|||
|
We doen daarom alles tegelijk.
|
|||
|
We hebben geen rangorde in onze prioriteiten,
|
|||
|
of een uiteindelijk belangrijkste programmapunt,
|
|||
|
zoals dat bij vrijwel alle andere politieke partijen het geval is,
|
|||
|
of het nu om economische groei of klimaat gaat.
|
|||
|
|
|||
|
Dat voor BIJ1 thema's als kapitalisme, racisme, seksisme,
|
|||
|
transfobie, validisme, zorg, politiegeweld,
|
|||
|
mondiale opwarming en onderwijs altijd samenhangen,
|
|||
|
maakt onze politiek moeilijk.
|
|||
|
Maar het betekent ook dat we overal kunnen beginnen te werken aan een andere wereld.
|
|||
|
|
|||
|
Ieder plan, ieder wetsvoorstel en iedere motie die van BIJ1 uitgaat,
|
|||
|
is gebaseerd op onze visie op leven als verweven,
|
|||
|
en is gericht op het verbinden van thema's, vormen van strijd en mensen.
|
|||
|
Wanneer BIJ1 antiracismewetgeving voorstelt,
|
|||
|
is dat altijd óók een ingang in de destructurering van de economie en de destabilisatie van de huidige,
|
|||
|
beperkte vormen van democratische politiek.
|
|||
|
En wanneer BIJ1 voor radicale klimaatwetgeving pleit,
|
|||
|
is dat altijd óók omdat ons een wereld zonder validisme, transfobie en racisme voor ogen staat.
|
|||
|
Planetaire plundering – het vormgeven van de aarde naar het model van de plantage –
|
|||
|
leidt immers tot een wereld waarin mensen bestuurd worden via hun verdeling door normen,
|
|||
|
gezondheid, geld en macht, een wereld waarin samenleven vooral concurreren is.
|
|||
|
|
|||
|
De crux van de verbindingen waar BIJ1 aan wil bouwen,
|
|||
|
ligt in <emph>onze intersectionele en dekoloniale benadering van politiek.</emph>
|
|||
|
|
|||
|
## Radicale gelijkwaardigheid en intersectionaliteit
|
|||
|
|
|||
|
<q>
|
|||
|
De politiek van BIJ1 is een intersectionele politiek,
|
|||
|
een politiek van verbinding in het licht van de manieren
|
|||
|
waarop wij verdeeld worden door de meervoudige werking van macht.
|
|||
|
Intersectionaliteit is een manier van denken en doen
|
|||
|
die voor ons allen, in al onze diversiteit,
|
|||
|
een radicaal gelijkwaardig en rechtvaardig leven mogelijk maakt
|
|||
|
en géén van ons automatisch op voorsprong of achterstand zet.
|
|||
|
</q>
|
|||
|
|
|||
|
BIJ1 is beducht voor de verleidelijkheid en de gevaren van een enkelvoudig verhaal.
|
|||
|
Een verhaal dat, of het om het klimaat, de arbeidsmarkt of het onderwijs gaat,
|
|||
|
de werkelijkheid terugbrengt tot één issue:
|
|||
|
soms is het klasse,
|
|||
|
soms een gebrek aan bijbelvastheid of het niet hebben van de juiste huidskleur.
|
|||
|
|
|||
|
BIJ1 gaat ervanuit dat er niet één meesternarratief en niet één verklaringsmodel is
|
|||
|
voor hoe onze samenleving in elkaar zit.
|
|||
|
De politieke werkelijkheid is gevormd door een geschiedenis
|
|||
|
waarop kolonialisme, raciaal kapitalisme en ongelijkheid
|
|||
|
op alle terreinen hun stempels hebben gedrukt.
|
|||
|
Ongelijkheid, naar allerlei verschillende maatstaven gemeten,
|
|||
|
zit diep verankerd in onze samenleving
|
|||
|
en BIJ1 bestaat om daar verandering in te brengen.
|
|||
|
|
|||
|
<emph>Meervoudigheid is de mantra van BIJ1:</emph>
|
|||
|
bij alles waar we als partij een standpunt over innemen,
|
|||
|
waar we de straat voor opgaan,
|
|||
|
waarvoor wij midden in de nacht wakker gemaakt kunnen worden,
|
|||
|
is de ingewikkeldheid van de werkelijkheid ons uitgangspunt.
|
|||
|
Natuurlijk zou het fijner en gemakkelijker zijn als we één reden,
|
|||
|
liefst steeds dezelfde, voor een misstand aan zouden kunnen wijzen,
|
|||
|
maar dan zouden we meegaan in de dominante,
|
|||
|
vaak enkelvoudige en simplistische manier van denken.
|
|||
|
Een manier van denken bovendien die allerlei onwelgevallige zaken,
|
|||
|
zoals het kolonialisme, graag onder het tapijt veegt.
|
|||
|
|
|||
|
Alleenstaand moederschap is een goed voorbeeld.
|
|||
|
Wie iets zou willen verbeteren aan de omstandigheden
|
|||
|
waaronder deze moeders en hun kinderen moeten leven,
|
|||
|
zou willen weten waarom armoede in de eerste plaats alleenstaande moeders zo zwaar treft.
|
|||
|
BIJ1 neemt geen genoegen met een verklaring die alleen
|
|||
|
met inkomen of onderwijsniveau van die moeder te maken heeft;
|
|||
|
we willen ook weten waarom de economie zo georganiseerd is
|
|||
|
dat die betreurenswaardige inkomenssituatie juist vrouwen treft.
|
|||
|
Zijn er ook verbanden met de etnische positie en de klassepositie van die moeders?
|
|||
|
Al deze factoren beïnvloeden elkaar ook onderling.
|
|||
|
|
|||
|
Deze manier van denken wordt intersectionaliteit of kruispuntdenken genoemd.
|
|||
|
Daarbij betrekken we ook structuren,
|
|||
|
zoals het kolonialisme en het raciaal kapitalisme,
|
|||
|
die ver in het verleden teruggaan maar die tot vandaag werkzaam zijn.
|
|||
|
Verbindingen zoeken tussen verleden en heden en toekomst;
|
|||
|
tussen mensen onderling en tussen mens en dier:
|
|||
|
dat is wat BIJ1 doet,
|
|||
|
met de blik steeds gericht op een andere, gelijkwaardiger en rechtvaardiger, manier van leven.
|
|||
|
Een toekomst die we met elkaar gaan uitvinden.
|
|||
|
|
|||
|
Om een rechtvaardige toekomst mogelijk te maken,
|
|||
|
houden we rekening met iedereen die in Nederland aanwezig is,
|
|||
|
maar ook met mensen daarbuiten:
|
|||
|
we behandelen iederéén gelijkwaardig.
|
|||
|
Dit stelt ons in staat te zien hoe verschillende vormen van bevoorrecht zijn aan de ene kant,
|
|||
|
en van achtergesteld zijn aan de andere, met elkaar verbonden zijn.
|
|||
|
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
Intersectionaliteit is een manier van denken en doen die voor ons allen,
|
|||
|
in al onze diversiteit,
|
|||
|
een radicaal gelijkwaardig en rechtvaardig leven mogelijk maakt
|
|||
|
en géén van ons automatisch op voorsprong of achterstand zet.
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
BIJ1 begrijpt dat ons sociale en politieke leven, onze instituties en wij zelf,
|
|||
|
gevormd en bepaald worden door
|
|||
|
enkele belangrijke maatschappelijke 'grammatica's van verschil'.
|
|||
|
Met die term geven wij aan
|
|||
|
dat er een groot, praktisch en symbolisch gewicht gegeven wordt aan de verschillen tussen ons:
|
|||
|
volgens de ongeschreven regels waaronder wij leven,
|
|||
|
zijn sommige mensen meer waard dan andere.
|
|||
|
Ze verdienen meer, worden meer gewaardeerd en hebben meer mogelijkheden.
|
|||
|
|
|||
|
Mannen worden doorgaans meer waard geacht dan vrouwen,
|
|||
|
witte mensen meer dan mensen van kleur,
|
|||
|
mensen uit de middenklasse meer dan die uit de arbeidersklasse.
|
|||
|
Enkele van die zo bepalende grammatica's zijn
|
|||
|
gender, ras en etniciteit, klasse, seksualiteit, validiteit, religie
|
|||
|
en leeftijd.
|
|||
|
Afhankelijk van de situatie, spelen nog andere grammatica's een rol,
|
|||
|
zoals bijvoorbeeld afkomstig zijn uit de Randstad of uit de provincie.
|
|||
|
Vaak hebben we het verschillende gewicht dat aan ons toegekend wordt ook zélf,
|
|||
|
onbewust, geïnternaliseerd.
|
|||
|
Zo zijn sommige vrouwen ervan overtuigd dat ze
|
|||
|
minder geschikt zijn voor leidinggevende functies
|
|||
|
en menen veel mannen dat ze altijd iets te vertellen hebben
|
|||
|
dat sowieso méér de moeite waard is dan wat anderen weten en te zeggen hebben.
|
|||
|
|
|||
|
De meeste mensen kunnen zich iets voorstellen bij gender.
|
|||
|
Nederlanders laten zich graag voorstaan op hun veronderstelde uitstekende,
|
|||
|
gelijke genderverhoudingen, die ze graag aan het buitenland voorhouden.
|
|||
|
Met die gelijkheid valt het in de praktijk nogal tegen.
|
|||
|
Kenmerkend voor de kapitalistische productiewijze
|
|||
|
in grote delen van de Westerse wereld
|
|||
|
is een na de industrialisatie gecreëerde scherpe scheiding
|
|||
|
tussen het domein van het betaalde werk,
|
|||
|
en het domein van het leven 'thuis'.
|
|||
|
De productie werd uit huis gehaald,
|
|||
|
en werd het domein van de mannelijke kostwinner.
|
|||
|
Thuis bleef de zorg voor het leven over als het domein van vrouwen,
|
|||
|
die huishouden en zorgtaken op zich namen, onbetaald.
|
|||
|
Dat gold tenminste voor de vrouwen die een meer bevoorrechte positie hadden
|
|||
|
óf een man die genoeg verdiende om zijn gezin te onderhouden;
|
|||
|
voor veel vrouwen uit de arbeidersklasse bleef het zo
|
|||
|
dat ze werk thuis en buitenshuis moesten zien te combineren.
|
|||
|
Dus klasse speelde een belangrijke rol bij deze ontwikkeling.
|
|||
|
Nog altijd wordt dat werk thuis geen werk genoemd, dat wordt liefde genoemd.
|
|||
|
Ook in veel gebieden buiten het Westen moesten vrouwen
|
|||
|
zorg voor kinderen en arbeid buitenshuis blijven combineren,
|
|||
|
zoals ze altijd al gedaan hadden,
|
|||
|
bijvoorbeeld in voormalige plantagemaatschappijen.
|
|||
|
In weer andere landen, waar arbeid buitenshuis voor vrouwen niet aanvaard werd,
|
|||
|
bleven ze thuis zorgtaken verrichten, maar niet uit rijkdom.
|
|||
|
|
|||
|
Wanneer we de ontwikkelingen van de rolverdeling tussen mannen en vrouwen –
|
|||
|
een heteronormatief patroon – bezien,
|
|||
|
is het duidelijk dat er altijd mensen geweest zijn,
|
|||
|
zoals alleenstaande vrouwen en mannen,
|
|||
|
mensen die het zich niet konden veroorloven te trouwen,
|
|||
|
en LGBTQIA+'s, die buiten dit patroon vielen en zich daarnaar niet wilden of konden voegen.
|
|||
|
|
|||
|
Inmiddels zijn in de Nederlandse samenleving vrouwen meer buitenshuis gaan werken,
|
|||
|
maar ze besteden nog steeds drie keer zoveel tijd aan onbetaalde zorg dan mannen.
|
|||
|
<emph>Het kapitalisme, dat afhankelijk is van verse arbeidskracht,</emph>
|
|||
|
profiteert dus van de onbetaalde arbeid van vrouwen.
|
|||
|
Vrouwen die betaald werk en zorg moeten combineren
|
|||
|
kunnen dat alleen wanneer ze voldoende verdienen om een deel van de zorg
|
|||
|
uit te besteden aan vrouwen onderaan de sociale ladder.
|
|||
|
Alleenstaande moeders horen dan ook bij de bevolkingsgroep
|
|||
|
met het grootste risico op langdurige armoede.
|
|||
|
En nog steeds kan 30% van de vrouwen niet van eigen inkomsten leven.
|
|||
|
|
|||
|
<emph>De dwang tot loonarbeid leidt</emph> zo tot verschillende effecten voor mannen en vrouwen,
|
|||
|
maar ook voor mensen die zich niet voegen naar dat tweewaardige onderscheid.
|
|||
|
Het verminderen van de afhankelijkheid, en het belang,
|
|||
|
van betaald werk – wij leven niet om te werken –
|
|||
|
is daarom één manier om genderongelijkheid te bevechten.
|
|||
|
Het is ook een manier om raciale uitbuiting tegen te gaan,
|
|||
|
omdat diegenen die het zich kunnen veroorloven hun betaalde werk
|
|||
|
afhankelijk maken van de zorgarbeid van verzorgers –
|
|||
|
veelal vrouwen van kleur – uit andere delen van de wereld.
|
|||
|
De manieren waarop we verdeeld worden, hangen dus samen.
|
|||
|
|
|||
|
Gender is een goed voorbeeld voor hoe de meeste andere grammatica's ook functioneren,
|
|||
|
namelijk op drie niveaus.
|
|||
|
Gender is het persoonlijke, symbolische en institutionele principe
|
|||
|
dat mannelijkheid en vrouwelijkheid in een samenleving organiseert
|
|||
|
en verschillende waarden aan die posities toekent.
|
|||
|
Steeds meer komen we erachter en wordt erkend
|
|||
|
dat er méér genderposities zijn dan die twee dominante vormen: man of vrouw.
|
|||
|
Mensen die een tussenpositie innemen,
|
|||
|
die zich niet in één genderpositie herkennen,
|
|||
|
die zich genderqueer voelen en noemen of nonbinair of trans.
|
|||
|
In feite houdt de disciplinering van gender in slechts twee posities een vorm van geweld in:
|
|||
|
soms gaat dat om puur fysiek geweld op straat,
|
|||
|
maar het gaat ook al om het geweld van de socialisatie,
|
|||
|
in de belichaamde en disciplinerende representatie van wat 'normaal' is.
|
|||
|
Op allerlei manieren worden we gedwongen om ons tot één uitsluitende genderpositie te verhouden.
|
|||
|
Dus hoewel er de laatste decennia ruimte bevochten is om méér genderposities te realiseren,
|
|||
|
zijn de boodschappen die we doorkrijgen over wat het betekent om een persoon te zijn
|
|||
|
nog steeds veelal gebaseerd op het oude, tweevoudige denkraam.
|
|||
|
Dat denken is zó sterk, dat we nauwelijks buiten of boven deze categorieën kunnen denken.
|
|||
|
|
|||
|
### Persoonlijk
|
|||
|
|
|||
|
Op persoonlijk niveau organiseert gender identiteiten en de samenleving
|
|||
|
door eigenschappen toe te schrijven aan mannen en vrouwen:
|
|||
|
vrouwen zouden emotioneler en verzorgender zijn en mannen rationeler en afstandelijker.
|
|||
|
Dat de meeste mensen zich in werkelijkheid ergens tussen die twee extreme posities in bevinden, doet er niet toe;
|
|||
|
gender verricht ideologisch werk dat de vormgeving van ons leven aan macht onderwerpt.
|
|||
|
|
|||
|
### Symbolisch
|
|||
|
|
|||
|
Op symbolisch niveau kent gender verschillende
|
|||
|
culturele waardering toe aan datgene wat mannen en vrouwen doen,
|
|||
|
waarbij mannelijkheid hoger gewaardeerd wordt.
|
|||
|
Mannelijkheid en vrouwelijkheid geven betekenis aan ons,
|
|||
|
aan ons leven, aan de dingen die we ondernemen.
|
|||
|
Wanneer er veel vrouwen in een 'vrouwelijke' beroepsgroep werkzaam zijn,
|
|||
|
zoals in het onderwijs of de verpleging, wordt aan het beroep geen hoge status toegekend.
|
|||
|
Komen daar mannen binnen dan worden ze met open armen ontvangen en maken carrière als een speer.
|
|||
|
Mannelijk geconnoteerde beroepen, van CEO tot brandweerman,
|
|||
|
van agent tot hoogleraar, hebben een hogere status.
|
|||
|
Als daar vrouwen binnenkomen, zijn er vaak geen open armen,
|
|||
|
maar eerder de bekende draaideur.
|
|||
|
|
|||
|
### Institutioneel
|
|||
|
|
|||
|
Op institutioneel niveau, tenslotte, zijn beloning en arbeidsvoorwaarden
|
|||
|
in de meer mannelijk geconnoteerde beroepen vaak beter.
|
|||
|
Deze drie niveaus van gender beïnvloeden en versterken elkaar.
|
|||
|
Maar daarmee zijn we er nog niet.
|
|||
|
|
|||
|
De verschillende grammatica's van verschil –
|
|||
|
gender, ras en etniciteit, klasse, seksualiteit, validiteit, religie en leeftijd
|
|||
|
–
|
|||
|
zijn gelijktijdig werkzaam en bepalen met elkaar onze levenskansen en mogelijkheden.
|
|||
|
Het beeld dat hierbij vaak gebruikt wordt,
|
|||
|
is dat ieder van ons met een rugzak op rondloopt,
|
|||
|
waarin een bepaalde combinatie van al deze verschillende positioneringen zit.
|
|||
|
Zo levert het aanzienlijke voordelen op om een witte,
|
|||
|
middenklasse heteroman te zijn.
|
|||
|
Het levert zo maar, gratis en voor niets,
|
|||
|
méér op dan aan witte mannen uit de arbeidersklasse toekomt,
|
|||
|
om maar te zwijgen over de speelruimte en mogelijkheden van
|
|||
|
lesbische transvrouwen om hun leven vrij vorm te geven.
|
|||
|
De kaarten zijn niet rechtvaardig geschud en zijn dat nooit geweest.
|
|||
|
Het is pas de laatste decennia dat daar systematisch aandacht aan besteed is
|
|||
|
en inzicht in gekomen is door de ontwikkeling van het intersectioneel gedachtengoed
|
|||
|
in allerlei (inter-)nationale sociale bewegingen en in enkele academische kringen.
|
|||
|
Intersectionaliteit besteedt systematische aandacht aan machtsverschillen tussen mensen en groeperingen.
|
|||
|
Het is nog lang geen gemeengoed om intersectioneel te denken
|
|||
|
en van alle politieke partijen is BIJ1 de enige
|
|||
|
die dat inclusieve denken omhelst, praktiseert en uitdraagt.
|
|||
|
Maar als het aan ons ligt, blijft dat niet zo.
|
|||
|
|
|||
|
De bestaande stand van zaken, met zijn onrechtvaardige verdeling
|
|||
|
van welvaart, gezondheid, onderwijs en ontplooiingsmogelijkheden voor verschillende mensen,
|
|||
|
wordt door de meeste politieke partijen met hand en tand verdedigd,
|
|||
|
waarbij er velen vinden dat die ongelijkheid nog veel verder doorgedreven moet worden,
|
|||
|
tot uitzetting en ontneming van het Nederlandse paspoort aan toe.
|
|||
|
Intersectionaliteit als uitgangspunt nemen stelt ons in staat
|
|||
|
om die ongelijkheid diepgaand te bekritiseren en door te prikken.
|
|||
|
BIJ1 deelt de wijdverbreide gedachte niet dat die onrechtvaardige verdeling
|
|||
|
van begerenswaardige maatschappelijke en welzijnsgoederen,
|
|||
|
nu eenmaal het 'gerechtvaardigde loon' is van degenen die in de prijzen
|
|||
|
vallen en dus ook de 'eigen schuld' van degenen die ze mislopen.
|
|||
|
|
|||
|
Een intersectionele politiek legt met andere woorden bloot
|
|||
|
hoe de <emph>macht</emph> in Nederland en ook daarbuiten <emph>verdeeld</emph> is.
|
|||
|
Die ongelijke verdeling van macht wordt gespiegeld in de bestaande politieke verhoudingen.
|
|||
|
We hoeven maar te kijken naar de samenstelling van de Tweede Kamer qua gender,
|
|||
|
ras en etniciteit, seksualiteit en klasse.
|
|||
|
Iets soortgelijks zien we in de jaarlijkse lijstjes van de 200 meest invloedrijke personen in Nederland.
|
|||
|
Ook de geschiedenis van affaires bij overheidsdiensten die burgers surveilleren,
|
|||
|
etnisch profileren en criminaliseren,
|
|||
|
wijst op de diepgaande ongelijkheid die op dagelijkse basis gereproduceerd wordt.
|
|||
|
Intersectionaliteit is een meervoudige, complexe manier van denken en handelen,
|
|||
|
die recht doet aan de complexiteit van de werkelijkheid waarin we leven.
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
De politiek van BIJ1 is daarom een intersectionele politiek,
|
|||
|
een politiek van verbinding in het licht van de manieren
|
|||
|
waarop wij verdeeld worden door de meervoudige werking van macht.
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
|
|||
|
### Dekolonialiteit
|
|||
|
|
|||
|
<q>
|
|||
|
Er is geen radicaal gelijkwaardige en rechtvaardige samenleving mogelijk zonder dekolonialiteit.
|
|||
|
Dekolonialiteit betreft meer dan het aan de orde stellen van de doorwerking van de geschiedenis.
|
|||
|
Het betekent ook het bestrijden van het blijvend onrecht dat de westerse versie van moderniteit
|
|||
|
- moderniteit als kolonialiteit - voortbrengt.
|
|||
|
</q>
|
|||
|
|
|||
|
Ook dekolonialiteit is een kenmerkende eigenschap van het denken en handelen van BIJ1.
|
|||
|
In lijn met ons uitgangspunt dat Nederland een koloniale cultuur is,
|
|||
|
is dekolonisering in alle domeinen van de samenleving,
|
|||
|
in onze instituties en in onszelf,
|
|||
|
een even noodzakelijk onderdeel van ons denken en instrumentarium als intersectionaliteit.
|
|||
|
Het gaat dus niet alleen om het verdisconteren van ras en etniciteit
|
|||
|
als een belangrijk element van hoe onze samenleving,
|
|||
|
onze instituties en wijzelf in elkaar zitten.
|
|||
|
Het gaat ook om een principiële stellingname om de werking
|
|||
|
van kolonialiteit in onze geschiedenis nu eindelijk onder ogen te zien
|
|||
|
in het licht van de manieren waarop die geschiedenis doorwerkt in het heden.
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
Er is geen radicaal gelijkwaardige en rechtvaardige samenleving mogelijk zonder dekolonialiteit.
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
|
|||
|
Een belangrijk motto van het dekoloniale denken is <emph>'moderniteit is kolonialiteit.'</emph>
|
|||
|
Dat wil zeggen dat er geen sprake kon zijn van de moderne ontwikkeling
|
|||
|
van de combinatie tussen kapitalisme en liberale democratie zonder kolonialiteit, en andersom.
|
|||
|
De continuïteiten tussen een geschiedenis van een op ras gebaseerd imperium
|
|||
|
en een huidige samenleving waarin ras een beslissend onderdeel is,
|
|||
|
zowel voor mensen van kleur als – in tegengestelde richting – voor witte mensen,
|
|||
|
verwijzen naar een fundamentele opdracht die BIJ1 zichzelf stelt.
|
|||
|
Dat is het systematisch aan de orde stellen van dit 'vergeten' deel van de Nederlandse geschiedenis.
|
|||
|
Het feit dat de aanwezigheid van mensen van kleur in de Nederlandse samenleving
|
|||
|
in de decennia sinds hun vestiging hier vanaf het eind van de veertiger jaren
|
|||
|
het racistische politieke platform van opeenvolgende politieke partijen is geworden,
|
|||
|
is niet alleen wrang en onaanvaardbaar,
|
|||
|
het is ook een bewijs van de militante onwetendheid van de betreffende partijen.
|
|||
|
BIJ1, daarentegen, praktiseert en draagt dekoloniaal gedachtengoed uit
|
|||
|
en is ook daarmee uniek in de Nederlandse politiek.
|
|||
|
Maar ook hier geldt:
|
|||
|
we doen er alles aan om hier niet uniek in te blijven.
|
|||
|
|
|||
|
Vanaf het begin van de zestiende eeuw was Nederland
|
|||
|
een geduchte Europese speler in de zoektocht naar koloniën,
|
|||
|
die voor inkomsten voor handelsmaatschappijen,
|
|||
|
de Nederlandse schatkist en individuele investeerders moesten zorgen.
|
|||
|
Slavenhandel, slavernij en gedwongen arbeid vormden de hoeksteen
|
|||
|
in de verschillende delen van het Nederlandse imperium,
|
|||
|
ook in Nederland zélf was bijvoorbeeld gedwongen arbeid in de veenkoloniën aan de orde.
|
|||
|
Het aandeel van deze activiteiten in de Nederlandse economie
|
|||
|
was aanzienlijk groter dan door velen lang beweerd is.
|
|||
|
Hele Nederlandse industrieën waren gebaseerd op het doen voortbestaan en groeien van het imperium.
|
|||
|
De grondslagen voor het vormen van een imperium zijn het verlangen
|
|||
|
naar monetair gewin en de overtuiging dat men onderdeel uitmaakt
|
|||
|
van een natie waarvan de lotsbestemming is anderen van kleur,
|
|||
|
die per definitie als minderwaardig gedefinieerd worden,
|
|||
|
aan zich te onderwerpen en tot arbeid te dwingen.
|
|||
|
In een notendop:
|
|||
|
de grondslagen van imperialisme waren en zijn raciaal kapitalisme
|
|||
|
en de daarmee gepaard gaande gevoelens van superioriteit.
|
|||
|
|
|||
|
Nog steeds bestaat er veel weerstand in Nederland tegen het aanvaarden
|
|||
|
van de noodzaak van dekoloniaal gedachtengoed en er werk van te maken.
|
|||
|
Het is één van de grootste publieke geheimen van Nederland
|
|||
|
dat het gedurende vierhonderd jaar een imposant imperiaal rijk had,
|
|||
|
dat ooit bestond uit onder meer de staat New York in de huidige Verenigde Staten,
|
|||
|
Suriname en Caraïbisch Nederland – Aruba, Bonaire, Curaçao en Saba, St.
|
|||
|
Eustatius en Sint Maarten – het eiland Tobago in het Caraïbisch gebied,
|
|||
|
Noord Brazilië, allerlei forten en nederzettingen aan de kust van West Afrika,
|
|||
|
Zuid Afrika en Formosa (hedendaags Taiwan).
|
|||
|
Maar de 'parel in onze kroon' was Indonesië,
|
|||
|
liefkozend de 'Gordel van Smaragd' genoemd.
|
|||
|
Door dat indrukwekkende imperiale rijk was Nederland tot 1945 een belangrijke wereldspeler.
|
|||
|
Met name de onafhankelijkheid van Indonesië hakte er flink in
|
|||
|
en het heeft zeventig jaar geduurd voor de regering de beslissing nam
|
|||
|
om onderzoek te laten verrichten naar de oorlogsmisdaden
|
|||
|
van de uitgezonden Nederlandse militairen in de twee oorlogen
|
|||
|
die Nederland voerde tegen de onafhankelijkheid van zijn ex-kolonie.
|
|||
|
|
|||
|
Het hele narratief over dit fundamentele onderdeel van de Nederlandse geschiedenis
|
|||
|
is stelselmatig gebagatelliseerd en weggewerkt op alle niveaus van het onderwijs.
|
|||
|
Dat wil zeggen dat 'wij' het sinds enkele eeuwen niet de moeite waard hebben gevonden
|
|||
|
om kennis over deze geschiedenis te delen met toekomstige generaties.
|
|||
|
Maar nog fundamenteler is dat de organisatie,
|
|||
|
inhoud en verdeling van kennis, over de hele linie,
|
|||
|
ingebed is in een vorm van kolonialiteit die gedurende eeuwen de drijvende kracht achter kennisproductie was.
|
|||
|
Kennisontwikkeling over de stand van de zon,
|
|||
|
maan en de sterren voor navigatie van schepen,
|
|||
|
over tropische ziekten en gezond voedsel na maandenlange zeereizen,
|
|||
|
over verschillende talen en culturen,
|
|||
|
werd aangedreven door de zorg om het behoud van ongelijkheid,
|
|||
|
om controle over dat koloniale rijk.
|
|||
|
Maar van een kritische en systematische bestudering
|
|||
|
van de geschiedenis van verschillende disciplines is geen sprake.
|
|||
|
De indeling in disciplines binnen de academie en van 'vakken' op het voortgezet onderwijs
|
|||
|
is dus geen neutrale of onschuldige,
|
|||
|
en we kunnen beginnen met het onderwijs en andere instituties te dekoloniseren
|
|||
|
door de koloniale (en patriarchale) inbedding van die instituties te bestuderen
|
|||
|
en tegen te gaan in zowel de inhoud van het onderwijs
|
|||
|
(het wegnemen van censuur en historische blinde vlekken)
|
|||
|
als de vorm waarin onderwijs gegeven wordt
|
|||
|
(het wegnemen van patriarchale, Westerse, ongelijkwaardige onderwijsvormen en kennisconcepten en –praktijken)
|
|||
|
|
|||
|
Geen wonder dat er een buitengewoon rooskleurig zelfbeeld
|
|||
|
bij veel witte Nederlanders heeft kunnen ontstaan,
|
|||
|
dat in essentie bestaat uit het idee:
|
|||
|
'wij zijn niet racistisch;
|
|||
|
wij hebben niets meegekregen van wat er in dat imperium gebeurde,
|
|||
|
dat is volledig aan ons voorbij gegaan;
|
|||
|
en bovendien vond het zo ver van hier en zo lang geleden plaats,
|
|||
|
dat wij er niets van hoeven te weten.'
|
|||
|
Dekolonialiteit houdt ook in dat we onder ogen zien
|
|||
|
dat op grond van 400 jaar kolonialisme een 'cultureel archief' gevormd is,
|
|||
|
waarbij superioriteit en inferioriteit op basis van ras en etniciteit
|
|||
|
stevig in ons en onze instituties geïnstalleerd zijn.
|
|||
|
We moeten er op alle fronten werk van maken
|
|||
|
om dat culturele archief aan het licht te brengen en te ontmantelen.
|
|||
|
Koloniale wonden moeten geheeld worden en dat doen we niet door te blijven zwijgen.
|
|||
|
|
|||
|
Maar er is al iets veranderd, en <emph>BIJ1 is onderdeel van die verandering:
|
|||
|
het grote zwijgen</emph> rond het Nederlandse imperiale verleden is <emph>eindelijk en onomkeerbaar</emph> doorbroken.
|
|||
|
Dekolonialiteit betreft meer dan het aan de orde stellen van de doorwerking van de geschiedenis.
|
|||
|
<emph>Het betekent ook het bestrijden van het blijvend onrecht dat de westerse versie van moderniteit</emph>
|
|||
|
– moderniteit als kolonialiteit – <emph>voortbrengt</emph>.
|
|||
|
Daarom steunt BIJ1 bijvoorbeeld de BDS-beweging – Boycot, Desinvesteringen en Sancties –
|
|||
|
in haar strijd tegen de koloniale praktijken van Israël jegens de Palestijnen.
|
|||
|
Dat is ook een antiracistische strijd die langs twee lijnen werkt.
|
|||
|
Het is een strijd <emph>tegen het racisme</emph> waarmee Israël een apartheidsregime heeft opgebouwd.
|
|||
|
En het is een strijd <emph>tegen het antisemitisme</emph> dat de kern vormt
|
|||
|
van het vastleggen en essentialiseren van Joden
|
|||
|
op een vermeende duizenden jaren lange geschiedenis
|
|||
|
en een grond die met geweld veroverd moet worden.
|
|||
|
|
|||
|
De apartheidsstaat Israël en de voortgaande kolonisering
|
|||
|
van Palestijns land en Palestijnse levens
|
|||
|
zijn een prisma voor de westerse manier om de wereld vorm te geven
|
|||
|
via verovering door natiestaat en kapitalisme.
|
|||
|
Ook in de dekoloniale strijd wordt daarom duidelijk dat
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
de manieren waarop mensen verdeeld worden samenhangen.
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
Geen serieuze feministische strijd als die niet ook dekoloniaal is.
|
|||
|
Geen werkelijk antiracisme zonder solidariteit met de dekoloniale strijd van de Palestijnen.
|
|||
|
Geen echte strijd tegen antisemitisme zonder kritiek op de manieren
|
|||
|
waarop het bestaande beleid van Israël ook Joodse mensen reduceert.
|
|||
|
En geen werkelijke democratie zonder antikapitalisme.
|
|||
|
|
|||
|
Ook de <emph>hedendaagse imperialistische oorlogen en interventies</emph>
|
|||
|
zijn geworteld in de kolonialiteit van het Westen.
|
|||
|
Door middel van militaire interventies en economische blokkades probeert het Westen,
|
|||
|
met de Verenigde Staten als grootmacht,
|
|||
|
haar koloniale grip op de wereld te behouden,
|
|||
|
om toegang tot grondstoffen te krijgen en om
|
|||
|
elke andere economische route dan de kapitalistische af te snijden.
|
|||
|
Dat is historisch gebeurd in veel landen in Latijns-Amerika
|
|||
|
en Afrika, in Korea en Vietnam, en in het Midden Oosten.
|
|||
|
In recente decennia zijn gewelddadige interventies
|
|||
|
in Somalië, Mali, Libië, Afghanistan, Irak en Syrië
|
|||
|
slechts enkele voorbeelden hiervan.
|
|||
|
Interventies en oorlogen gevoerd onder het mom van een 'vredesmissie',
|
|||
|
maar ook praktijken die bestaan onder de vlag van de 'beveiliging'
|
|||
|
van logistieke ketens of van het technologisch 'management van migratie',
|
|||
|
zijn doorgaans manieren om westerse macht te consolideren.
|
|||
|
BIJ1 is daarom een uitgesproken antimilitaristische partij,
|
|||
|
en dat betekent dat we ons actief inzetten voor demilitarisering
|
|||
|
en voor het beëindigen van het beschamende feit
|
|||
|
dat Nederland in de top tien van wapenexporteurs staat.
|
|||
|
Tegenover de agressie van expansieve staten stellen we vormen van geweldloos verzet.
|
|||
|
Die staan tegenover de naïviteit waarmee bijvoorbeeld
|
|||
|
gedurende decennia uitbreiding van de NAVO
|
|||
|
(een onterecht overblijfsel uit de zogenaamde Koude Oorlog)
|
|||
|
nagestreefd is, met alle gevolgen van dien.
|
|||
|
|
|||
|
De imperialistische en koloniale belangen van het Westen
|
|||
|
hebben wereldwijd miljoenen levens gekost
|
|||
|
en hebben de omstandigheden gecreëerd
|
|||
|
waardoor honderdduizenden mensen hun land moeten ontvluchten.
|
|||
|
Ook migratievraagstukken en de technologische infrastructuren van grenzen en grensbewaking
|
|||
|
kunnen daarom niet zonder de blijvende reproductie van koloniale scheidslijnen gezien worden.
|
|||
|
|
|||
|
Ook zijn er verbanden tussen <emph>kolonialiteit en de manieren
|
|||
|
waarop we met de aarde, dieren, bossen en oceanen omgaan.</emph>
|
|||
|
Het fundamentele model van extractie van waarde uit de aarde
|
|||
|
(het mijnen van grondstoffen voor winstmaximalisatie),
|
|||
|
en van zoveel mogelijk accumulatie,
|
|||
|
van hoe we met de arbeid van mensen,
|
|||
|
met het leven en de lichamen van dieren en met grondstoffen omgaan,
|
|||
|
herinnert nog steeds aan de plantage-economie.
|
|||
|
Daarin wordt biodiversiteit tot monocultuur gereduceerd,
|
|||
|
en wordt werk tot grotendeels onbetaalde arbeid gedisciplineerd.
|
|||
|
Niets daaraan is noodzakelijk.
|
|||
|
Zoals vele vormen van kleinschalige,
|
|||
|
gemeenschappelijke productie zonder winstoogmerk laten zien,
|
|||
|
is de wereldbevolking zelfs béter te voeden door beter met de aarde om te gaan.
|
|||
|
Alsof het noodzakelijk is dat alle anderen zich opofferen voor de 1% rijkste mensen op aarde,
|
|||
|
alsof het model van waarde-extractie uit aarde en arbeid het enig mogelijke model is,
|
|||
|
alsof er steeds op miraculeuze wijze sprake is van de 'wonderbaarlijke vermenigvuldiging'
|
|||
|
als het op regenwouden en andere bossen aankomt,
|
|||
|
en alsof we de problemen van nu straffeloos naar toekomstige generaties door kunnen schuiven.
|
|||
|
Een dekoloniale benadering van de aarde is de enig gerechtvaardigde,
|
|||
|
waarbij onderlinge afhankelijkheid van menselijke en niet-menselijke anderen een duurzamere grondslag biedt.
|
|||
|
|
|||
|
## Economische rechtvaardigheid: economie, ecologie en democratie
|
|||
|
|
|||
|
<q>
|
|||
|
Ons uitgangspunt is dit: alles is altijd al van ons.
|
|||
|
Alleen het samenwerken van mensen is verantwoordelijk voor economische productie.
|
|||
|
Het is dat samenwerken dat nog het meest uitgebuit wordt binnen het kapitalisme,
|
|||
|
en wel zo dat economische productie gelijk staat aan ecologische destructie.
|
|||
|
</q>
|
|||
|
|
|||
|
We bevinden ons op <emph>een specifiek moment in de cyclus van raciaal kapitalisme.</emph>
|
|||
|
Een moment waarop witte mensen in het Westen hun privileges zien afbrokkelen.
|
|||
|
Witte arbeiders hadden een deal met het kapitaal:
|
|||
|
ze mochten meedoen aan het verzamelen van eigendom
|
|||
|
in de vorm van enkele kruimels van het kapitaal
|
|||
|
en in de vorm van wat wel een 'psychologisch loon' genoemd is:
|
|||
|
een ervaring van witte superioriteit.
|
|||
|
En ze kregen dat in ruil voor hun desolidarisering met arbeiders van kleur.
|
|||
|
Dankzij die deal konden witte arbeiders het na de Tweede Wereldoorlog relatief beter krijgen,
|
|||
|
maar vooral binnen een patriarchaal kostwinnersmodel en ten koste van arbeiders in (voormalig) gekoloniseerde landen,
|
|||
|
en uiteindelijk ook ten koste van hun eigen uitbuiting,
|
|||
|
zij het dat die iets getemperd was.
|
|||
|
<emph>Men koos voor structureel racisme, seksisme, validisme en nationalisme boven radicale solidariteit.</emph>
|
|||
|
De naam voor die deal was 'verzorgingsstaat'.
|
|||
|
|
|||
|
Die deal is opgezegd,
|
|||
|
onder meer omdat kapitalisme ook via schuld medewerking af kan dwingen:
|
|||
|
schuld van landen, van bedrijven, van instituties, en van huishoudens en individuen.
|
|||
|
Maar het relatieve verlies van privileges heeft geleid tot een heropleving van fascistische politiek,
|
|||
|
die eruit bestaat dat de privileges van witte mannen met geweld verdedigd worden.
|
|||
|
Het is <emph>op dit specifieke moment dat BIJ1 ontstaan is.</emph>
|
|||
|
Een gevaarlijk moment, waarop fascisme,
|
|||
|
– een racialiserende mobilisatie van arbeiders in de vorm van 'het volk'
|
|||
|
zonder het wijzigen van kapitalistische productieverhoudingen – genormaliseerd is,
|
|||
|
en het politieke veld beheerst in tandem met neoliberalisme –
|
|||
|
in belangrijke mate de oorzaak van het verlies van de voordelen van witte arbeiders.
|
|||
|
Nogmaals, BIJ1 is uit noodzaak geboren.
|
|||
|
|
|||
|
De tot nog toe bestaande linkse politieke partijen in Nederland
|
|||
|
hebben nog niet volledig beseft dat de naoorlogse deal
|
|||
|
tussen witte arbeiders en kapitaal is opgezegd.
|
|||
|
Ze streven nog te vaak naar herstel.
|
|||
|
Naar herstel van de verzorgingsstaat,
|
|||
|
ook al was dat een manier om mensen,
|
|||
|
verdeeld via ras, gender en klasse,
|
|||
|
te doen participeren in een kapitalistische economie.
|
|||
|
Naar een beter aandeel van arbeidsloon in het nationaal inkomen
|
|||
|
en de groei daarvan (de arbeidsinkomensquote),
|
|||
|
of naar een andere,
|
|||
|
gunstigere manier om te participeren in kapitaalaccumulatie
|
|||
|
en mensen dus voor uitbuiting beschikbaar te maken.
|
|||
|
Ze denken, kortom, dat er iets te redden valt.
|
|||
|
BIJ1 breekt met die herstelpogingen,
|
|||
|
omdat we denken dat er bínnen het huidige systeem niets te redden valt.
|
|||
|
We willen iets radicalers dan redding.
|
|||
|
|
|||
|
BIJ1 doet niet mee aan de lobby voor een leukere exploitatie.
|
|||
|
<emph>Ons uitgangspunt is dit: alles is altijd al van ons.</emph>
|
|||
|
Alleen het samenwerken van mensen is verantwoordelijk voor economische productie.
|
|||
|
Het is dat samenwerken dat nog het meest uitgebuit wordt binnen het kapitalisme,
|
|||
|
en wel zo dat economische productie gelijk staat aan ecologische destructie.
|
|||
|
Maar dat alles door ons geproduceerd wordt,
|
|||
|
door het samenwerken van mensen die altijd meer voor elkaar overhebben
|
|||
|
dan de neoliberale sjablonen van op zichzelf gerichte individuen kunnen vatten,
|
|||
|
betekent dat het ook aan ons is <emph>om collectief bezit van onze productiemiddelen na te streven.</emph>
|
|||
|
En dat het ook aan ons is om te breken met het blinde productivisme dat de aarde uitput
|
|||
|
in de irrationele ratrace van de 'economische groei'.
|
|||
|
|
|||
|
Zo lang we uitgebuit worden in een economie
|
|||
|
waarin enkelen rijk worden over de ruggen van de rest,
|
|||
|
is van werkelijke democratie geen sprake.
|
|||
|
Zolang de economische sfeer,
|
|||
|
die zo veel van ons leven – en van onze dood – bepaalt,
|
|||
|
via autoritair bestuur van CEO's en aandeelhouders georganiseerd wordt,
|
|||
|
is het te vroeg om te zeggen dat we een democratie zijn.
|
|||
|
BIJ1 streeft daarom naar een <emph>economische democratisering.</emph>
|
|||
|
|
|||
|
Dat wil zeggen dat we onze afhankelijkheden
|
|||
|
van 'economische groei' en van kapitaalmarkten willen verkleinen
|
|||
|
en de zeggenschap van arbeiders over productie willen vergroten.
|
|||
|
|
|||
|
Zeggenschap over productie betekent dat we een gedeeld bezit van productiemiddelen nastreven.
|
|||
|
Maar dat doen we niet om een ditmaal door arbeiders georganiseerd productivisme tot stand te brengen.
|
|||
|
Er wordt meer geproduceerd dan de aarde aankan.
|
|||
|
Controle over productiemiddelen is daarom
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
een democratische manier om productie te beperken, te herorganiseren en te prioriteren.
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
|
|||
|
Dat is waarom het belangrijk is ons niet langer te laten gijzelen
|
|||
|
door de irrationele eis economische groei te bewerkstelligen.
|
|||
|
We moeten ons afvragen waarom we voor de abstractie 'economie' zouden werken,
|
|||
|
als we weten dat dat destructief is voor de aarde en voor onszelf,
|
|||
|
en dat de gerealiseerde 'groei' bij een handvol kapitalisten terechtkomt.
|
|||
|
Collectief bezit van productiemiddelen is dus
|
|||
|
niet het enige doel van economische democratisering.
|
|||
|
|
|||
|
Economische rechtvaardigheid vergt de decommodificatie
|
|||
|
– het uit de sfeer van de markt en de individuele betalingen halen –
|
|||
|
van de activiteiten die de infrastructuur van het samenleven vormen:
|
|||
|
zorg, onderwijs, voedselproductie, mobiliteit.
|
|||
|
Dat wil zeggen dat goederen, diensten, ideeën en mensen
|
|||
|
niet langer tot handelswaar gemaakt worden.
|
|||
|
Alles wat tot nu toe gecommodificeerd is,
|
|||
|
staat in het teken van de accumulatie van kapitaal
|
|||
|
bij een extreem kleine minderheid van grootkapitalisten.
|
|||
|
|
|||
|
Die kapitalisten dreigen met kapitaalvlucht zodra hun accumulatie in gevaar komt.
|
|||
|
Om werkelijke stappen naar economische rechtvaardigheid te zetten,
|
|||
|
is het daarom belangrijk <emph>controle te krijgen over de geldproductie,
|
|||
|
dus over banken, munt en rentestanden.</emph>
|
|||
|
Dat is voor BIJ1 een <emph>radicaal democratisch</emph> streven.
|
|||
|
|
|||
|
Ook in de <emph>ecologie</emph> is diversiteit en verbinding het devies.
|
|||
|
Leven is verweven, en we kunnen het ons niet veroorloven te doen alsof
|
|||
|
voedselproductie, mondiale opwarming, het verdwijnen van biodiversiteit,
|
|||
|
migratie, kapitalistische exploitatie en het vrijkomen van dodelijke virussen
|
|||
|
in de eenentwintigste eeuw niet samenhangen.
|
|||
|
|
|||
|
De kapitalistische productiewijze en de ermee gepaard gaande koloniale grondhouding
|
|||
|
heeft tot een mondiale opwarming geleid
|
|||
|
die de voorwaarden voor waardig leven op aarde radicaal bedreigt.
|
|||
|
Met name de levens van arme mensen en van mensen van kleur worden bedreigd
|
|||
|
door wat eufemistisch 'klimaatverandering' genoemd wordt.
|
|||
|
|
|||
|
Voor het eerst in de geschiedenis van het menselijk leven op aarde
|
|||
|
is sprake van een door mensen tot stand gebrachte
|
|||
|
vernietiging van de voorwaarden voor leven op aarde.
|
|||
|
Maar het zijn niet simpelweg 'mensen' in abstracto geweest
|
|||
|
die hiervoor verantwoordelijk zijn.
|
|||
|
Het zijn overwegend witte kapitalisten met een koloniale grondhouding geweest.
|
|||
|
Die constatering is belangrijk bij het zoeken naar manieren
|
|||
|
om opwarming en het levensbedreigende verlies van biodiversiteit
|
|||
|
tegen te gaan en te leren leven met de reeds gedane schade.
|
|||
|
|
|||
|
We verwachten daarbij dus niet dat de oplossing komt
|
|||
|
van veelal westerse wetenschappers en bedrijven,
|
|||
|
die via gepatenteerde technologie aan geo-engineering dreigen te gaan doen
|
|||
|
(het nog verder technologisch manipuleren van aarde en klimaat)
|
|||
|
en dat als oplossing voor het klimaatprobleem zien.
|
|||
|
Voor BIJ1 zou dat een continuering van planetaire kolonisatie zijn,
|
|||
|
en niet eens met andere middelen.
|
|||
|
Er is geen 'oplossing voor het klimaatprobleem' te verwachten
|
|||
|
wanneer we binnen de kapitalistische productiewijze blijven.
|
|||
|
Wanneer we niets doen aan de bestaande overproductie en winstmaximalisatie
|
|||
|
is een daarin gewortelde techno-fix
|
|||
|
niet de weg naar een werkelijk ecologisch rechtvaardig leven.
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
De enige plausibele politiek tegen mondiale opwarming is antikapitalistisch en dekoloniaal.
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
|
|||
|
Klimaatrechtvaardigheid vergt bovendien <emph>herstelbetalingen</emph>
|
|||
|
aan landen die nauwelijks aan opwarming hebben bijgedragen
|
|||
|
maar er wel de meest desastreuze consequenties van ondervinden.
|
|||
|
|
|||
|
Het kapitalisme is gebaseerd op een exploitatie van lichamen en een extractie uit land.
|
|||
|
Het rechtvaardigt de transformatie van de aarde tot plantage
|
|||
|
met een beroep op de individuele verantwoordelijkheid en vrijheid.
|
|||
|
Zulke holle frasen zijn inderdaad rechtvaardigingen van een onrechtvaardige orde.
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
Dekolonisering betekent voor BIJ1 een radicaal andere omgang met lichamen en met land.
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
Het betekent een dekolonisering van de landbouw,
|
|||
|
die niet langer een industrie en een verdienmachine moet zijn,
|
|||
|
maar een agro-ecologische en ecosocialistische zorg voor mens, dier, plant, grond en water,
|
|||
|
waarin ecologische diversiteit – cruciaal in het voorkomen van komende,
|
|||
|
uit de agribusiness en vee-industrie afkomstige pandemieën – centraal staat.
|
|||
|
|
|||
|
Ook daarvoor is een radicale democratisering noodzakelijk.
|
|||
|
Debatteren over de vermeende trade-offs tussen economie en ecologie terwijl de aarde in brand staat,
|
|||
|
heeft nog weinig met democratie te maken.
|
|||
|
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
Werkelijke democratie betekent dat we ook niet-mensen
|
|||
|
(dieren, planten, bossen, oceanen) een stem geven in onze politiek.
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
Hiervoor kunnen we leren van de praktijken van eerste bewoners van door Europa gekoloniseerde landen,
|
|||
|
en van de manieren waarop minstens vanaf het begin van de vorige eeuw rechten toegekend zijn aan dieren,
|
|||
|
maar bijvoorbeeld ook aan bossen.
|
|||
|
BIJ1 streeft naar het uitvinden van nieuwe vormen van representatie van niet-mensen in politiek, recht en economie.
|
|||
|
|
|||
|
## Solidariteit en politiek voor BIJ1
|
|||
|
|
|||
|
<q>
|
|||
|
Onze politiek komt hierop neer: wij willen een wereld zonder
|
|||
|
racisme, seksisme, validisme en plundering van de aarde,
|
|||
|
maar met radicale democratie, in politiek, economie en ecologie.
|
|||
|
Wij willen een andere wereld,
|
|||
|
en we zijn niet bereid ook maar iemand in de huidige achter te laten.
|
|||
|
</q>
|
|||
|
|
|||
|
We gaan ervan uit dat veel andere politieke partijen geëngageerd zijn op specifieke thema's,
|
|||
|
maar dat ze niet altijd inzien dat hun engagement beperkt is
|
|||
|
omdat zij een intersectionele, verbindende analyse en aanpak missen.
|
|||
|
|
|||
|
We zeggen hier consequent 'wij': wij zijn BIJ1.
|
|||
|
Dat doen we niet om de rangen te sluiten en muren op te trekken,
|
|||
|
maar als tegengif tegen wat ons verdeelt.
|
|||
|
|
|||
|
Wat ons verdeelt is parasitair op een 'wij' dat aan die verdeling voorafgaat en haar overleeft.
|
|||
|
Kapitalisme kan niet zonder het alledaagse communisme van de zorg die we voor elkaar hebben.
|
|||
|
Het parasitaire karakter van het kapitalisme komt tot uitdrukking
|
|||
|
in het feit dat het rekent op onze zorg en verantwoordelijkheid voor elkaar,
|
|||
|
terwijl het zelf overal een prijs op plakt en bovendien kapitaliseert op racisme en seksisme.
|
|||
|
Deze ongelijkheden werken verdelend en verarmend in op ons samenzijn.
|
|||
|
Maar wij kunnen andere manieren uitvinden om samen te zijn.
|
|||
|
Manieren die voorafgaan en voorbijgaan aan de manieren waarop wij verdeeld worden.
|
|||
|
|
|||
|
Wanneer we zeggen dat BIJ1 politiek bedrijft uit noodzaak,
|
|||
|
gaat het in de eerste plaats om dat overleven:
|
|||
|
het overleven van mensen van kleur in een wereld die niet op hun overleven in waardigheid ingericht is;
|
|||
|
het overleven van iedereen die zich niet voegt naar de heteronormatieve orde;
|
|||
|
het overleven van iedereen wiens lichaam buiten de orde van het 'normale' valt;
|
|||
|
het overleven van iedereen die in financiële nood verkeert.
|
|||
|
|
|||
|
Overleven is geen passieve daad;
|
|||
|
het is een creatief improviseren dat de muren van íeder 'wij' te buiten gaat.
|
|||
|
Ofwel: in deze overlevingskunst ligt de opening naar een wereld met minder geweld,
|
|||
|
een wereld waarin land en lichamen niet langer in het model van de plantage (uit)geperst worden.
|
|||
|
|
|||
|
Het overleven is het levende bewijs dat we altijd meer zijn
|
|||
|
dan datgene waartoe we steeds gereduceerd dreigen te worden.
|
|||
|
Dat 'meer' <emph>is de vreugdevolle kern van onze politiek.</emph>
|
|||
|
|
|||
|
Er is geen wij zonder verbinding.
|
|||
|
Verbinding tussen mensen, en verbinding tussen de verschillende manieren
|
|||
|
waarop strijd gevoerd wordt tegen macht en onderdrukking.
|
|||
|
Die verbinding is voor BIJ1 cruciaal.
|
|||
|
|
|||
|
Verbinden betekent dat het 'wij' open is.
|
|||
|
Dus als we 'wij' zeggen, bedoelen we altijd ook: jij.
|
|||
|
En we bedoelen nooit: jij niet.
|
|||
|
Samenleven doen we met iedereen op aarde, ook met alle niet-mensen.
|
|||
|
Het westers-koloniale beeld van 'de mensheid'
|
|||
|
zit een samenleven op aarde zonder geweld tegen mensen in de weg.
|
|||
|
Het zit ook een leven op aarde zonder planten en dieren geweld aan te doen in de weg.
|
|||
|
|
|||
|
Ons wij is niet collectivistisch, lost niet iedereen op in één geheel.
|
|||
|
Maar het is wel solidair.
|
|||
|
BIJ1 staat daarom een internationale solidariteit voor.
|
|||
|
De wereld houdt niet op bij de landsgrenzen, en onze politiek dus ook niet.
|
|||
|
Sterker: omdat de grens onderdeel is van de manieren waarop we verdeeld worden,
|
|||
|
is onze politiek gericht tegen de werking van de grens,
|
|||
|
tegen bijvoorbeeld de verdeling van mensen in 'migranten' en 'niet-migranten'.
|
|||
|
|
|||
|
Ook de politiek moet radicaler democratisch gemaakt worden,
|
|||
|
zowel meer lokaal als meer mondiaal.
|
|||
|
Onze levens zijn verweven met de levens van mensen en niet-mensen elders op aarde,
|
|||
|
en onze democratie zou die verwevenheid moeten representeren.
|
|||
|
<emph>De natiestaat is daarom een te beperkende vorm die ons verdeelt.<emph>
|
|||
|
Als we verbinding nastreven,
|
|||
|
is een <emph>lokaal geworteld internationalisme<emph> de logische keuze.
|
|||
|
|
|||
|
BIJ1 moet omgaan met de paradox dat politiek om macht gaat
|
|||
|
maar een intersectionele politiek tegen de verschillende machtsvormen in werkt.
|
|||
|
Onze politiek is noodzaak, maar macht is het probleem,
|
|||
|
omdat macht ons verdeelt.
|
|||
|
En toch is BIJ1 een politieke partij met grote parlementaire ambities.
|
|||
|
Maar <emph>we waken ervoor een machtspartij te worden.<emph>
|
|||
|
We zullen blijven vechten tegen elke verleiding om eindelijk eens mee te mogen regeren,
|
|||
|
zolang dat betekent dat we onderdeel van het probleem worden.
|
|||
|
We waken ervoor dat we een bureaucratische partij worden
|
|||
|
die zich isoleert van haar activistische roots.
|
|||
|
|
|||
|
Hoe is het mogelijk een dekoloniale en antikapitalistische politiek te voeren
|
|||
|
binnen koloniale en kapitalistische instituties?
|
|||
|
Is het niet inconsistent om te participeren in instituties
|
|||
|
die we zouden willen saboteren en ontmantelen?
|
|||
|
Jazeker! Maar die inconsistentie is niet ons probleem.
|
|||
|
Ons probleem is die instituties,
|
|||
|
en we hebben hier te maken met een van de vele inconsistenties
|
|||
|
die een koloniale, kapitalistische maatschappij voortbrengt.
|
|||
|
Alleen liberalen zijn bezorgd over de schijn van consistentie
|
|||
|
in een wereld die van inconsistenties aan elkaar hangt.
|
|||
|
Ja, we strijden tegen koloniale, patriarchale en kapitalistische instituties.
|
|||
|
En ja, zolang die er zijn,
|
|||
|
strijden we voor elke kleine verbetering van de gelijkwaardigheid van mensen die we kunnen realiseren.
|
|||
|
We doen dat zonder ons altijd mee te laten slepen in de keuzes die als vanzelfsprekend gepresenteerd worden.
|
|||
|
En we doen het in het volle bewustzijn dat de echt
|
|||
|
radicale gelijkwaardigheid en economische rechtvaardigheid die we nastreven
|
|||
|
nooit via de bestaande instituties gerealiseerd kunnen worden,
|
|||
|
maar we zijn niet bereid de staat aan liberalen en fascisten over te laten.
|
|||
|
|
|||
|
BIJ1 voert electorale politiek,
|
|||
|
maar gaat niet uit van een electoraat met gegeven meningen.
|
|||
|
Er is, voor links noch voor rechts, een natuurlijk electoraal maximum.
|
|||
|
BIJ1 ziet <emph>politiek</emph> voor wat het is:
|
|||
|
<emph>een praktijk die niet slechts mensen representeert, maar die ze ook mede vormt.</emph>
|
|||
|
Representatieve democratie betekent niet slechts het spiegelen van wat mensen denken en wensen,
|
|||
|
alsof dat iets is dat onafhankelijk van de vorm en inhoud van de representatie ervan bestaat.
|
|||
|
Het betekent ook mensen een spiegel voorhouden,
|
|||
|
en zo het actief vormgeven aan ons samenleven,
|
|||
|
en daarmee ook aan een electoraat.
|
|||
|
|
|||
|
Politiek bedrijven we bovendien voor een waardig en radicaal democratisch leven
|
|||
|
voor <emph>iedereen op aarde</emph>,
|
|||
|
niet voor een daarvan kunstmatig onderscheiden Nederlands electoraat.
|
|||
|
|
|||
|
BIJ1 bedrijft zowel <emph>een grassroots politiek als een parlementaire politiek.</emph>
|
|||
|
Ook dat is een cruciale verbinding.
|
|||
|
Onder meer omdat we alleen middels die verbinding niet alleen maar
|
|||
|
participeren in koloniale en kapitalistische instituties,
|
|||
|
met alle gevaren van dien, maar
|
|||
|
ons vizier scherp blijven houden op het saboteren en ontmantelen van die instituties.
|
|||
|
Zonder voet in de staat geen fundamentele verandering,
|
|||
|
maar zonder wortels in de grond geen voeding en geen groei.
|
|||
|
|
|||
|
BIJ1 is een radicaal democratische partij,
|
|||
|
en dat stelt eisen aan de manier waarop we intern georganiseerd zijn en ons tot elkaar verhouden.
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
We waken ervoor simpelweg de volgende politieke partij te worden,
|
|||
|
waarin fractiediscipline en autoritair bestuur de politiek bepalen.
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
Er is en blijft hier veel werk te verrichten.
|
|||
|
Betrokkenheid van leden moet ver voorbij participatie in een Algemene Leden Vergadering gaan.
|
|||
|
De partij moet een platform zijn voor discussie en kennisvorming van leden
|
|||
|
die direct uitdrukking kan vinden in politieke programma's en voorstellen.
|
|||
|
Een platform voor het letterlijk bijeenkomen van mensen uit Nederland en Caribisch Nederland
|
|||
|
op manieren die voor iedereen veilig zijn.
|
|||
|
Hier hebben ook wij nog veel te leren uit de vroege jaren van de partij.
|
|||
|
Er liggen voor BIJ1 uitdagingen juist omdat we niet uitsluitend willen zijn
|
|||
|
en de grootst mogelijke diversiteit aan leden hebben.
|
|||
|
Juist daarom is het belangrijk dat BIJ1 meer is dan een reguliere politieke partij,
|
|||
|
maar een platform voor het experimenteren met meer liefdevolle manieren om te leven.
|
|||
|
Iedereen die bij BIJ1 actief is,
|
|||
|
zal zich daarom voortdurend af moeten vragen of besluiten radicaal democratisch tot stand zijn gekomen,
|
|||
|
of praktijken inclusief zijn en of bijeenkomsten voor iedereen veilig zijn.
|
|||
|
Geen bestuur kan op eigen houtje handelen.
|
|||
|
De partij, wanneer die werkelijk radicaal democratisch is,
|
|||
|
is belangrijker dan het ego van individuele bestuurders of leden.
|
|||
|
Het is een dagelijks werk voor ons allemaal om het stropdasmannetje in onszelf te bestrijden.
|
|||
|
|
|||
|
In een radicaal democratische partij is een beginselprogramma een levend document,
|
|||
|
dat herzien wordt op grond van gezamenlijk leren.
|
|||
|
Een beginselprogramma is geen programma, en het is geen begin.
|
|||
|
Het is een weergave van een gedeelde wereldvisie die tot politiek noodzaakt.
|
|||
|
Maar wanneer we werkelijk radicaal gelijkwaardig bijeenkomen,
|
|||
|
zal onze wereldvisie zich blijven ontwikkelen.
|
|||
|
|
|||
|
Een intersectionele, antikapitalistische en dekoloniale politiek is een politiek van verbinding,
|
|||
|
en dus van <emph>coalities.<emph>
|
|||
|
BIJ1 streeft actief naar het vormen van coalities tussen mensen
|
|||
|
die strijden tegen de verschillende manieren waarop wij verdeeld worden.
|
|||
|
|
|||
|
Net zo belangrijk als onze wortels in en verbinding met grassroots politiek activisme
|
|||
|
zijn <emph>onze wortels in de bij ons aangesloten jongeren.</emph>
|
|||
|
Ze voeden ons en zijn onze toekomst.
|
|||
|
Naar hen wordt geluisterd.
|
|||
|
Altijd.
|
|||
|
BIJ1 zal altijd de jeugdige vreugde van het experiment en de creatieve improvisatie stimuleren.
|
|||
|
<emph>Geen politieke partij zo jeugdig als BIJ1.</emph>
|
|||
|
|
|||
|
Onze politiek is een <emph>radicale politiek,</emph>
|
|||
|
een politiek die het onrecht in de wereld bij de wortel (radix) wil aanpakken,
|
|||
|
en een politiek die geworteld is in de levens van mensen die dat onrecht aan den lijve ondervinden.
|
|||
|
Voor alle deze mensen geldt: 'niets over ons, zonder ons'.
|
|||
|
|
|||
|
Voor BIJ1 is <emph>politieke educatie</emph> een belangrijke taak.
|
|||
|
De manieren waarop we verdeeld worden zijn niet voor iedereen onmiddellijk duidelijk.
|
|||
|
Er is veel te leren, en er is veel werk te verrichten om
|
|||
|
witte, validistische, transfobe en kapitalistische
|
|||
|
vanzelfsprekendheden te bevragen en te doorbreken.
|
|||
|
Maar BIJ1 brengt hiervoor bijzonder veel bestaande kennis bijeen.
|
|||
|
BIJ1 is de meest diverse politieke partij van Nederland,
|
|||
|
en precies daarom hebben we de breedste kennisbasis om op te bouwen.
|
|||
|
|
|||
|
Politieke educatie is voor ons geen vorm van het ontmaskeren van mensen omwille van hun meningen.
|
|||
|
We gaan ervan uit dat mensen meer zijn dan hun huidige meningen.
|
|||
|
En we nodigen uit met ons te zoeken en te zien hoe een wereld dichterbij komt waarin we minder verdeeld zijn,
|
|||
|
die minder door geweld jegens mens en aarde geordend wordt,
|
|||
|
en <emph>waarin verschil, onze gedeelde onvolledigheid,
|
|||
|
de basis vormt van ons samenzijn in radicale gelijkwaardigheid.</emph>
|
|||
|
|
|||
|
Politieke educatie betekent ook dat we zelf willen blijven leren,
|
|||
|
en dat we onderzoek doen naar geschiedenis en heden.
|
|||
|
Het betekent dat we samen studeren waarderen als geweldloze manier om samen te zijn.
|
|||
|
En het betekent dat we studeren om ons te emanciperen van banken,
|
|||
|
van geldcreatie door centrale banken,
|
|||
|
van de logica van het kapitaal,
|
|||
|
van mondiale agribusiness en vee-industrie,
|
|||
|
van imperialistische geopolitieke verhoudingen,
|
|||
|
van validistische en transfobe gezondheidszorg,
|
|||
|
van criminaliserende en straffende overheidsinstanties,
|
|||
|
en van racistische repertoires in onderwijs, zorg, en openbaar bestuur.
|
|||
|
Een andere wereld is er niet vanzelf,
|
|||
|
maar we nemen de kracht van studie en onderzoek serieus in het dichterbij brengen ervan.
|
|||
|
|
|||
|
Wij gaan ervan uit dat we nog lang niet weten waartoe we in staat zijn,
|
|||
|
als we bereid zijn samen te leren.
|
|||
|
|
|||
|
BIJ1 is niet gericht op overleven als politieke partij.
|
|||
|
BIJ1 is een politieke partij omdat wij gericht zijn op overleven.
|
|||
|
|
|||
|
Maar overleven is niet genoeg.
|
|||
|
Het gaat ons om <emph>een waardig leven voor iedereen.</emph>
|
|||
|
Een radicaal gelijkwaardig en een economisch rechtvaardig leven.
|
|||
|
|
|||
|
Want we hebben nog geen goede argumenten gehoord voor waarom mensen die geboren worden,
|
|||
|
moeten eten en drinken, wonen, leren, verzorgd worden,
|
|||
|
communiceren en reizen daarvoor moeten betalen,
|
|||
|
en betalen op zo'n manier dat er enkelen zijn bij wie de betalingen uiteindelijk terecht komen.
|
|||
|
|
|||
|
BIJ1 heeft ook geen behoefte aan argumenten daarvoor,
|
|||
|
want we staan voor een ander leven.
|
|||
|
Een leven waarin zorg, wonen, onderwijs, voedsel en openbaar vervoer geen handelswaar meer zijn,
|
|||
|
geen sectoren waarin ons samenzijn in dienst staat van een parasitaire extractie.
|
|||
|
Een leven waarin niet gegokt wordt met de vernietiging van leven op aarde.
|
|||
|
|
|||
|
We hebben ook geen behoefte aan argumenten voor het blijvend bestaan van koloniale asymmetrieën,
|
|||
|
voor seksistische verdelingen van middelen,
|
|||
|
voor de dood van duizenden migranten uit naam van de vermeende zuiverheid van de Nederlandse of Europese cultuur.
|
|||
|
|
|||
|
Geen argumenten gaan ons overtuigen van de noodzaak van geweld.
|
|||
|
Geen argumenten gaan ons overtuigen van de neoliberale noodzakelijkheden
|
|||
|
waarmee wij tot nog toe bestuurd worden.
|
|||
|
De noodzaak waaruit wij politiek bedrijven,
|
|||
|
keert zich tegen al die noodzakelijkheden.
|
|||
|
|
|||
|
<emph>Het voeren van debatten is dus doel noch voornaamste middel van onze politieke strijd.</emph>
|
|||
|
Met debat worden we zoet gehouden terwijl de destructie van land en lichamen voortraast.
|
|||
|
We zijn een parlementaire en gemeentelijke politieke partij,
|
|||
|
maar we zijn er niet om punten te scoren in het politieke debat,
|
|||
|
of om aardig gevonden te worden,
|
|||
|
om getolereerd of geaccepteerd te worden.
|
|||
|
|
|||
|
Als we belachelijk gevonden worden, dan is dat zo.
|
|||
|
Met mensen die denken dat de huidige manier om mensen te verdelen,
|
|||
|
om land en lichamen uit te putten níet belachelijk is,
|
|||
|
hebben we liever geen uitwisseling van argumenten.
|
|||
|
We doen wel de uitnodiging om te leren zien hoe absurd de bestaande orde is,
|
|||
|
en hoe daarvoor alternatieven mogelijk zijn.
|
|||
|
|
|||
|
Voor BIJ1 zijn er daarom geen concessies in de vorm van een beetje meer geweld,
|
|||
|
een noodzakelijk geweld van de grens, van de politie,
|
|||
|
van de vervuiling, van wat normaal is,
|
|||
|
van de kosten of de economische groei,
|
|||
|
of van wat noodzakelijk geacht wordt voor 'het draagvlak'.
|
|||
|
Op ons komen zulke redeneringen simpelweg over als onwil
|
|||
|
om werkelijk te proberen met minder geweld samen te leven,
|
|||
|
om samen te leven zonder ons leven in de aanbieding te doen
|
|||
|
bij de minieme groep bezitters die profiteert
|
|||
|
van onze exploitatie en onze verdeeldheid.
|
|||
|
|
|||
|
Het onophoudelijke aanbod samen te leven zonder geweld,
|
|||
|
zonder economische exploitatie, zonder planetaire plundering,
|
|||
|
dat is
|
|||
|
niet alleen een vreugdevolle politiek,
|
|||
|
maar ook
|
|||
|
<emph>een politiek van radicale liefde.</emph>
|
|||
|
Een politiek die erkent dat we onvolledig zijn zonder elkaar,
|
|||
|
en dat we elkaar dus steeds weer dat aanbod,
|
|||
|
en die uitnodiging, moeten doen:
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
een radicaal gelijkwaardig en economisch rechtvaardig leven is mogelijk,
|
|||
|
laten we het samen vormgeven.
|
|||
|
</emph>
|
|||
|
|
|||
|
Want alles is altijd al van ons.
|
|||
|
We worden verdeeld zodat we dat vergeten,
|
|||
|
zodat we ons democratisch potentieel zelf onze levens vorm te geven niet ten volle benutten,
|
|||
|
maar tevreden zijn met een idee van politiek als het discussiëren van mensen met meningen.
|
|||
|
|
|||
|
Onze politiek komt hierop neer:
|
|||
|
wij willen een wereld zonder racisme, seksisme, validisme en plundering van de aarde,
|
|||
|
maar met radicale democratie, in politiek, economie en ecologie.
|
|||
|
<emph>
|
|||
|
Wij willen een andere wereld, en we zijn niet bereid
|
|||
|
ook maar iemand in de huidige achter te laten.
|
|||
|
</emph>
|